Atatürk'ün Ailesi

20 Aralık 2012 Perşembe

Atatürk'ün Ailesi, Atatürk'ün Aile geçmişi

Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk,1881 yılında Selanik’te Koca Kasım Paşa Mahallesi Islahhane Caddesi’nde bugün müze olan üç katlı bir evde dünyaya geldi. Babası Ali Rıza Efendi, annesi Zübeyde Hanım’dır. Baba tarafından dedesi, Kızıl Hafız Ahmet Efendi; anne tarafından dedesi ise Feyzullah Efendi’dir.

Mustafa Kemal’in hem baba, hem de anne tarafından soyu Rumeli’nin fethinden sonra buraların Türkleştirilmesi için Anadolu’dan göç ettirilerek yerleştirilen Türklerden gelmektedir. Mustafa Kemal Atatürk’ün baba soyu, Karaman’dan gelerek Manastır Vilayeti’nin Debre-i Balâ Sancağı’na bağlı Kocacık’a yerleşmişlerdir. Kocacık, bugünkü Makedonya Cumhuriyeti’nde Arnavutluk sınırına yakın olan Debre şehrine bağlı bir nahiyedir. Aile sonradan Selanik’e göç etmiş; Ali Rıza Efendi de muhtemelen 1839’da Selanik’te dünyaya gelmiştir. Dedesi Ahmet ve dedesinin kardeşi Hafız Mehmet Emin’in taşıdığı “Kırmızı” lâkabı ve yerleştikleri nahiyenin adı olan Kocacık’ın da gösterdiği üzere, Mustafa Kemal’in baba tarafından soyu Anadolu’nun da Türkleşmesinde önemli rol oynayan “Kızıl-Oğuz” yahut “Kocacık Yörüklerinden” gelmektedir.

Mustafa Kemal Atatürk’ün anne soyu da Konya/Karaman’dan Rumeli’ye gelen ve bundan dolayı Rumeli’de “Konyarlar” olarak anılan Yörüklerindendir. Aile ilk olarak Selanik ile Manastır arasında bulunan Vodina Sancağı’na bağlı “Sarıgöl” de denilen “Kayalar” Nahiyesi’ne yerleşmiştir. Daha sonra Selanik yakınlarında bugün de kaplıcaları ile meşhur olan Langaza’ya göç etmiştir.

Mustafa Kemal’in ailesi orta halli bir Türk ailesidir. Babası Ali Rıza Bey, önceleri evkaf (vakıf) memurluğu yapmış daha sonra ise memuriyetten ayrılarak kereste ticareti ile uğraşmıştır. Mustafa Kemal’in anne ve babası aydın görüşlü olup çocuklarının eğitimine büyük önem vermişlerdir.

Mustafa Kemal’in Makbule ve Naciye dışındaki kardeşleri çok küçük yaşlarda ölmüşlerdir. Naciye’nin de çocuk yaşında ölümüyle sadece Makbule hayatta kalmıştır. Mustafa Kemal, ailesinde gördüğü mutlu, huzurlu aile hayatının önemini kavramış ve kendisi de aile hayatına büyük önem vermiştir. Bu konudaki düşüncelerini, “Sosyal hayatın kaynağı, aile hayatıdır. Ailenin kadın ve erkekten kurulduğunu açıklamaya gerek yoktur.” ve “Eşini mutlu edebilecek herkes evlenmelidir... Çoluk çocuk sahibi olmalıdır... çocuk sevgisi insan için bir ihtiyaçtır.” diyerek dile getirmiştir. Mustafa Kemal, düşüncelerini sözle ifade etmekle yetinmemiş kendi yaşantısında da göstermiştir. Mustafa Kemal, o dönemde uygulanan kuralların aksine nikah törenine Latife Hanım ile birlikte katılmıştır. Eşi Latife Hanım’a büyük değer vermiş ve yurt gezilerine onunla birlikte çıkmıştır.