4.ÜNİTE: Çağdaş Türkiye Yolunda Adımlar

18 Aralık 2012 Salı

8.Sınıf 4.ÜNİTE: Çağdaş Türkiye Yolunda Adımlar konu anlatımı ve konu özeti 

• Ulusal Egemenlik ne demektir?
• Sevr Antlaşması’nın bazı maddeleri
• Lozan Barış Antlaşması’nın bazı maddeleri
• Türkiye İktisat Kongresi
• Ankara’nın Başkent olması
• Cumhuriyet’in ilanının sonuçları
• Cumhuriyet Halk Fırkası (Partisi)
• Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası
• Serbest Cumhuriyet Fırkası
• Tekkeve Zaviyelerin Kapatılması
• Şeyh Sait isyanı, Takrir-i Sükûn Kanunu
• Kabotaj, Kabotaj Bayramı
• Şehit Kubilay Olayı
• Onuncu10. Yıl Nutku
• Ünite özeti

 

Ulusal Egemenlik ne demektir?

Ulusal Egemenlik ne demektir?

Kurtuluş Savaşı sonucu ulusal bağımsızlık elde edilmişti. Egemenliğin ulusa ait olduğu düşüncesi, daha Kurtuluş Savaşı’nın örgütlenme aşamasında dile getirilmişti. Öyle ki Amasya Genelgesi’nde “Milletin bağımsızlığını, yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır.”, Erzurum Kongresi’nde de “Ulusal güçleri etken ve ulusal iradeyi egemen kılmak esastır.” şeklinde ifade edilmişti. TBMM’nin açılması ile de “Egemenlik kayıtsız şartsız ulusundur.” ilkesi somutlaşmıştı. Fakat padişah ve İstanbul Hükûmeti hâlâ varlığını koruyordu. Bu durum sanki ülkemizde ikili bir

Sevr Antlaşması’nın bazı maddeleri

Sevr Antlaşması’nın bazı maddeleri

1. İstanbul, Osmanlı Devleti’nin başkenti olarak kalacak ancak Türkiye, antlaşma hükümlerine uymazsa, İstanbul Türklerin elinden alınacaktı.

2. Çanakkale Boğazı, Marmara Denizi ve İstanbul Boğazı, barış ve savaş zamanında bütün ticaret ve savaş gemilerinin ulaşımına açık olacaktı.

Lozan Barış Antlaşması’nın bazı maddeleri

Lozan Barış Antlaşması’nın bazı maddeleri

1. Boğazlardan geçişler, Türkiye başkanlığında kurulacak uluslararası bir “Boğazlar Komisyonu” tarafından düzenlenecektir.

2. Türkiye ile Yunanistan arasındaki sınır, Meriç Nehri olacak ve Yunanistan Türkiye’ye savaş tazminatı olarak Karaağaç’ı verecektir.

3. Türkiye-Suriye sınırı, Fransızlarla imzalanan Ankara Antlaşması (20 Ekim 1921)’nda olduğu gibi kabul edilecektir.

4. Kapitülasyonlar kesin olarak kaldırılmıştır.

5. Boğazların her iki yakası askerden arındırılacaktır. Bunun dışında, askerî konularla ilgili hiçbir kısıtlama getirilmeyecektir.

6. Ülkede yaşayan bütün gayrimüslimler Türk vatandaşı kabul edilecektir.

Türkiye İktisat Kongresi

Türkiye İktisat Kongresi ne zaman yapıldı? Türkiye İktisat Kongresinde hangi kararlar alınmıştır?

Türkiye İktisat Kongresi 17 Şubat 1923

Bu kongrede Atatürk ne devletçi ne de özel sermayeye dayalı herhangi bir hazır reçete önermemişti. Ekonomik bağımsızlığa önem veren Atatürk, çeşitli yöntemlerin incelenip tartışılmasından sonra sonuca gidilmesini ve yeni bir model geliştirilmesini istemişti. Bu kongrede ilk kez Türk ekonomisi ayrıntılı bir şekilde tartışıldı. Atatürk kongrenin açılış konuşmasında “Siyasal, askerî zaferler ne kadar büyük olursa olsunlar, ekonomik zaferlerle

Ankara’nın Başkent olması

Ankara ne zaman başkent olmuştur? Ankara neden başkent olmuştur?

BİLGİ

- Mustafa Kemal ve Temsil Heyeti’nin Ankara’ya gelmesi ile Ankara Kurtuluş Savaşı’nın merkezi olmuştur.

- 23 Nisan 1920 tarihinde TBMM’nin açılmasıyla yeni Türk Devleti’nin temeli Ankara’da atılmıştır.

Lozan Barış Antlaşması’nın TBMM tarafından onaylanmasından sonra, İstanbul 23 Eylül 1923’ten itibaren tahliye edilmeye başlandı. 6 Ekim 1923’te İstanbul’un yabancı işgal kuvvetleri tarafından boşaltılması tamamlandı. Yabancı işgal kuvvetlerinin İstanbul’dan ayrılması, gündeme

Cumhuriyet’in ilanının sonuçları

Cumhuriyet’in ilanının sonuçları nelerdir?

Cumhuriyet’in ilanı ile;

1. Devletin adı belli olmuştur.

2. Devlet başkanlığı sorunu çözülmüştür.

3. Kabine sistemine geçilerek hükûmet kurmada ortaya çıkan sorunlar ortadan kaldırılmıştır.

Cumhuriyet Halk Fırkası (Partisi)

Cumhuriyet Halk Fırkası (Partisi) özellikleri, Cumhuriyet Halk Fırkası (Partisi) ne zaman kurulmuştur?

Yeni Türk Devleti’nin ilk siyasal partisi olan Halk Fırkasının temelleri Sivas Kongresi’nde oluşturulan Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyetine dayanmaktadır. TBMM’nin açılmasından sonra Mustafa Kemal Mecliste Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Grubunu kurmuştu. Bu grup daha sonra 9 Eylül 1923’te Halk Fırkasına dönüşmüştür. Cumhuriyetin

Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası

Terakkiperver Cumhuriyet Fırkasının özellikleri, Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası ne zaman kurulmuştur?

Kurtuluş Savaşı’nın kazanılması ve cumhuriyetin ilanından sonra ülkede çağdaşlaşma yönünde önemli adımlar atılmaya başlandı. İnkılapların hızlı gelişimi Kurtuluş Savaşı’nın önder kadrosu arasında da görüş ayrılıklarına neden oldu. Mustafa Kemal ile görüş ayrılığına düşenler 1924 yılının sonlarında Cumhuriyet Halk Fırkasından ayrılarak Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası

Serbest Cumhuriyet Fırkası

Serbest Cumhuriyet Fırkasının özellikleri, Serbest Cumhuriyet Fırkası ne zaman kurulmuştur?

Atatürk, demokrasinin yerleşmesi için halkın genel eğilimlerinin yakından izlenmesi gerektiğini düşünüyordu. Bu amaçla çok partili rejimin yerleşmesini istemişti. Yakın arkadaşı Ali Fethi (Okyar) Bey’den yeni bir parti kurmasını istemişti. Bu istek üzerine 12 Ağustos 1930’da Serbest Cumhuriyet Fırkası kuruldu.

Serbest Cumhuriyet Fırkası liberalizmi savunan bir muhafelet partisi olarak siyasi mücadeleye başladı. Programına göre parti, cumhuriyetçilik, milliyetçilik ve laiklik esaslarına bağlı kalacaktı.

Tekkeve Zaviyelerin Kapatılması

Tekke ve Zaviyeler ne zaman kapatıldı? Tekke ve Zaviyeler neden kapatıldı?

Osmanlı toplumunda kültür ve eğitim açısından önemli bir yere sahip olan tekke ve zaviyeler zamanla eğitici özelliklerini yitirmişler, dinsel sömürünün, yenilik karşıtlığının simgesi hâline gelmişlerdir. Çağdaşlaşmayı amaçlayan Türk milleti için tekke, zaviye, türbe ve tarikat gibi engeller kaldırılmalıydı. Atatürk Kastamonu’da 30 Ağustos 1925’te söylediği bir nutukta

Şeyh Sait isyanı, Takrir-i Sükûn Kanunu

Şeyh Sait isyanı nasıl olmuştur? Şeyh Sait isyanı ne zaman olmuştur? Takrir-i Sükûn Kanunu neden çıkarılmıştır? Takrir-i Sükûn Kanunu ne zaman çıkarılmıştır?

Şeyh Sait, 13 Şubat 1925’te Ergani ilçesine bağlı Eğil bucağının Piran köyünde isyan çıkarmıştır. İsyancılar bir süvari alayını da pusuya düşürdükten sonra, Elazığ’ı almışlardır. Daha sonra asiler, Diyarbakır’a yürüyerek şehri ele geçirmek istemişlerse de bundan bir sonuç alamamışlardır. Olayın başlangıcında, Ali Fethi Okyar Hükûmeti isyanı bölgesel ve çabuk

bastırılacak bir olay olarak değerlendirmiştir. Ancak isyanın hızla yayılması; Diyarbakır, Elazığ ve Genç vilayetlerini içine alması ve genişlemeye başlaması nedeniyle hükûmet bir ay süre ile

Kabotaj, Kabotaj Bayramı

Kabotaj ne demektir? Kabotaj bayramı ne zaman kutlanır?

Kabotaj, bir ulusun kendi karasuları içinde kalan millî deniz çevresini kullanması (ya da kullandırtması) hakkı olarak bilinir. Kabotaj tekeli, 19 Nisan 1926 tarihli Kabotaj Kanunu ile yasallaştırılmıştır. Yasanın yürürlüğe giriş tarihi 1 Temmuz 1926’dır. Kabotaj hakkı, Osmanlı Devleti zamanında verilen kapitülasyonların kaldırılması sonucu elde edilmiştir. Kapitülasyonların kaldırılması ise Lozan Barış Antlaşması’nın 28. maddesi ile sağlanmıştır.

Şehit Kubilay Olayı

Şehit Kubilay Olayı nasıl olmuştur? Şehit Kubilay Olayı ne zaman olmuştur?

Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası ile denenen çok partili siyasi hayat Şeyh Sait isyanı nedeniyle başarısız olmuştu. Ancak tam bir demokrasi aşığı olan Mustafa Kemal, çok partili siyasi hayatın varlığını gerekli görüyor ve çok arzuluyordu. Bu nedenle yakın arkadaşı Fethi Bey’e bir parti kurdurmuştu. Ancak bu parti de rejime ve inkılaplara karşı olanların sığınağı hâline gelmişti.

Onuncu10. Yıl Nutku

Onuncu 10. Yıl Nutku

Türk milleti!

Kurtuluş Savaşı’na başladığımızın 15’inci yılındayız. Bugün cumhuriyetimizin onuncu yılını doldurduğu en büyük bayramdır. 

Kutlu olsun!

Bu anda büyük Türk milletinin bir ferdi olarak bu kutlu güne kavuşmanın en derin sevinci ve heyecanı içindeyim.

Yurttaşlarım!

Az zamanda çok ve büyük işler yaptık. Bu işlerin en büyüğü, temeli, Türk kahramanlığı ve yüksek Türk kültürü olan Türkiye Cumhuriyeti’dir. Bundaki başarıyı Türk milletinin ve onun değerli

Ünite özeti

Çağdaş Türkiye yolunda adımlar ünitesinin özeti

                 1920 yılında TBMM’nin açılması ile ulusal egemenlik yolunda büyük bir adım atılmıştı. Kurtuluş Savaşı’nın kazanılmasından sonra da saltanat kaldırıldı. Artık ulusal egemenlik tam anlamıyla gerçekleşmişti. Uygulamada var olan ancak adı konulmayan cumhuriyetin ilanı ile de devlet başkanlığı sorunu çözüldü. Devletimizin adı, yönetim şekli ve hükûmet kurma yöntemi belirlendi. Bu sayede demokrasinin gerekleri uygulamaya konuldu. Birinci Dünya Savaşı’ndan sonra Osmanlı Devleti’ne imzalatılan ve Türk milletinin idam fermanı olan Sevr Antlaşması’nın