Solunum nedir? Oksijenli ve oksijensiz solunumun özellikleri

22 Kasım 2012 Perşembe

Solunum nedir? Kaç çeşit solunum vardır? Oksijenli solunum nedir? Oksijensiz solunum nedir? Oksijenli ve oksijensiz solunum arasındaki benzer ve farklı özellikler neledir? Fermantasyon nedir? Etil alkol fermantasyonu, laktik asit fermantasyonu

Solunum nedir? Kaç çeşit solunum vardır? Oksijenli solunum nedir? Oksijensiz solunum nedir? Oksijenli ve oksijensiz solunum arasındaki benzer ve farklı özellikler neledir? Etil alkol fermantasyonu, laktik asit fermantasyonu
SOLUNUM:
Hücrelerde bulunan besinlerin parçalanarak açığa enerji çıkarılması olayına solunum denir. Solunumda açığa çıkan enerjiye (canlıların kullandığı enerjiye) ATP (Adenozin Tri Fosfat) denir.
Solunum oluş şekline göre ikiye ayrılar.
1.Oksijenli (Aerobik) Solunum: Canlı hücrelerde küçük yapılı organik moleküllerin oksijen kullanılarak parçalanması ve ATP enerjisi elde edilmesine denir.
    Oksijenli solunumun deklemi;
                                   BESİN + OKSİJEN --------------> KARBONDİOKSİT + SU       + ENERJİ
                               C₆H₁₂O₆ +    6O₂              à     6CO₂               + 6H₂O   + 38 ATP


2.Oksijensiz(Anaerobik) Solunum: Canlı hücrelerde besinlerin oksijen kullanılmadan parçalanarak enerji elde edilmesine denir. Oksijensiz solunuma fermantasyon da denir. Bu olayın tamamı hücrenin stoplazmasında gerçekleşir. Oksijensiz solunum, omurgalıların çizgili kaslarında, bakterilerin çoğunda, maya mantarlarında ve bazı tohumlarda görülür. Laktik asit fermantasyonu ve etil alkol fermantasyonu olmak üzere iki önemli çeşidi vardır.
      i. Laktik asit fermatasyonu: Omurgalıların çizgili kaslarında ve yoğurt bakterilerinde gerçekleşir. fermantasyon sonucunda laktik asit oluşur ve bu asit de yorgunluk asiti olarak da bilinir.

enzim

C₆H₁₂O₆ + 2 ATP ₂    à      C₃H₁₆O₃+ 4 ATP

                                 (laktik asit)

     ii.Etil alkol fermantasyonu: Bazı bakterilerde ve maya hücrelerinde enerji elde etme yöntemidir. Bu fermantasyon sonucunda etil alkol oluşur.

                                                                                 enzim

C₆H₁₂O₆ + 2 ATP ₂           à      C₂H₅OH+ 2CO₂ + 4ATP

                              (laktik asit)

NOT-1: Oksijenli solunumda net 38 ATP elde edilirken oksijensiz solunumda ise sadece 2ATP elde edilir.   

Çünkü besinler parçalanırken oksijen kullanıldığında besinin yapısında bulunan tüm enerji açığa çıkarılır.

NOT-2: laktik asit fermantasyonunda karbondioksit oluşmazken etil alkol fermantasyonun da ise karbondioksit oluşumu gözlenir.