ısı nedir, sıcaklık nedir, ısı ile sıcaklık arasındaki farklar nedir, ısının birimi, ısı ne ile ölçülür, sıcaklık ne ile ölçülür, ısı birimi nedir, sıcaklık birimi nedir,Termometre çeşitleri nelerdir? termometreler maddelerin hangi özelliklerinden yararlanılarak faydalanılarak yapılır?
ISI NEDİR?
Isı tanım olarak sıcaklık ile çok fazla karışan bir kavramdır. Bir çok kişi ısı ile sıcaklığın aynı şey olduğunu düşünür. Fakat ısı, sıcaklığı yüksek maddeden sıcaklığı düşük olan maddeye aktarılan enerjidir. Tanımdan da anlaşılacağı gibi bir çeşit enerjidir. Dolayısıyla ısının birimi joule (j) veya kalori(cal)dir.
Isı kalorimetre kabı ile ölçülür.
Isı ile ilgili birkaç faydalı bilgi:
- Aynı maddenin kütlesi büyük bir örneğini belirli bir sıcaklığa kadar ısıtmak için, kütlesi daha küçük olana göre, daha çok ısı gerekir.
- Sıcak ve soğuk maddeler temas ettiğinde, ısı akışı sıcaktan soğuğa doğru olur.
- Sıcaklığı aynı olan maddeler arasında ısı alış verişi olmaz. Burada kütlenin hiç önemi yoktur. sıcaklıklarının eşit olması yeterlidir.
- Isı alış verişi maddelerin son sıcaklıkları eşit olana kadar devam eder.
- Isı alan maddelerin moleküllerinin hareket hızı artar, alınan-verilen ısı madde miktarı (molekül sayısı) ile de ilgilidir.
SICAKLIK NEDİR?
Sıcaklık, molekül başına ortalama enerjinin bir göstergesidir yani kesinlikle bir enerji değildir. Bu yüzden ısı ile karıştırılmamalıdır. Sıcaklık termometre ile ölçülür.
Termometre çeşitleri nelerdir?
Katı, sıvı ve gaz maddelerden çeşitli termometreler yapılmıştır.
Günümüzde yaygın olarak sıvılı ve metal termometreler
kullanılmaktadır.
Sıvılı Termometreler:
Sıvılı termometrelerde haznedeki sıvının sıcaklıkla genleşme
miktarı dikkate alınır. İnce cam boru içindeki sıvı; cıva ise cıvalı termometre, alkol ise alkollü termometre adını alır.
Cıva -39 oC’ ta donar, 357 oC’ta kaynar. Bu durumda cıvalı
termometreler ile -39 oC ile 357 oC arasındaki sıcaklık değerlerini ölçebiliriz. Bu sebeple çok soğuk kış günlerinde bu termometreler kullanılmaz. Bunun yerine donma sıcaklığı daha düşük olan alkollü termometreler kullanılır. Çünkü alkol yaklaşık olarak -115 oC’ta donar. Alkollü termometreleri kutuplarda kullanmak mümkündür. Ancak kılcal boru içindeki sıvının iyi görülebilmesi için kırmızı, mavi, sarı vb. renkli boya maddeleri ile boyanması gerekir. Sıvılı termometreler kullanıldıkları yerlere göre çeşitli isimler alırlar. Duvar termometresi, laboratuvar termometresi ve hasta termometresi gibi.
Hasta Termometresi:
Cıvalı bir termometredir. Vücut sıcaklığını ölçmede kullanılır.
35 oC ile 42 oC arasındaki sıcaklıkları ölçer. Bu termometrelerin haznesi ile kılcal borunun birleştiği yerde bir boğum bulunur. Vücut sıcaklığı ölçüldükten sonra termometre üst kısmından tutularak sallanır. Yeni bir ölçmeye hazır olan termometre ağız içi ya da koltuk altına konularak vücut sıcaklığı ölçülür.
Metal Termometre:
Cıvalı ve alkollü termometreler ile ölçülemeyen sıcaklık
değerlerini ölçmek için metal termometreler kullanılır. Metal
termometreler 1600 oC’a kadar olan yüksek sıcaklıkları ölçebilir. Fabrika ve fırınlarda bu tür termometreler kullanılır.
Not: Termometreler maddelerin genleşme özelliklerinden faydalanılarak yapılır.
Kayıtlar
0 yorum:
Yorum Gönder