Solunum sistemindeki organları görevleri
a. Burun: Solunum yolunun ilk kısmıdır. Burunla alınan hava burada
nemlendirilir ve
ısıtılır. Burundaki kıllar da havadaki toz parçacıklarını tutar. Böylece burada akciğerlere
giden hava, solunum için daha uygun bir hâle getirilir.
b. Yutak : Yutak, ağız ve burun boşluğu ile soluk ve yemek borusu arasında
kalan bir
geçiş alanıdır. Yutak üst taraftan burun ve ağız boşluğuna alt taraftan yemek
ve soluk
borusuna açılır. Yutağın ağızla bağlantılı kısmında küçük dil ve bademcikler bulunur.
Yutak, ağız veya burundan giren havanın soluk borusuna, besinlerin yemek borusuna
geçmesini sağlar.
c. Gırtlak : Gırtlak boynun ön tarafında bulunur. Kıkırdaktan oluşur.
Yutağı soluk borusuna
birleştiren bir tüptür. Ses tellerini içerir ve konuşma sırasında ses çıkarılmasından sorumlu
organdır.
Gırtlak,
yemek yerken gırtlak kapağına doğru çıkar ve gırtlak kapağı gırtlağın ağzını
kapatır. Bu sayede yemekler soluk borusuna geçmez. Gırtlak, yutkunma ve
besinlerin yutulduğu
zaman dışında, sürekli açıktır.
d. Soluk borusu
Soluk borusunun iç yüzeyindeki silli
hücrelerin elektron mikroskobuyla çekilmiş fotoğrafı
Soluk borusu gırtlağın devamı olup yemek borusunun ön tarafına yer
alır ve bronşlara kadar uzanır. Üst üste dizilmiş kıkırdak halkalardan oluşur.
Soluk borusunun görevi, havanın akciğerlere iletilmesini sağlamaktır. Soluk
borusunun iç yüzey hücreleri silli(titrek tüycüklü)dir. Soluk borusu hücreleri tarafından
mukus denilen bir madde üretilir. Mukus soluk borusunun nemli kalmasını sağlar ve
havadaki küçük tozları tutar. Bu tozlar, sillerin yutağa doğru hareketleri
sayesinde mukusla birlikte ağızdan balgam şeklinde dışarı atılır. Soluk borusu akciğerlere yaklaştığında iki kola ayrılır. Bu kollara bronş denir.
e. Akciğerler
Akciğerler göğüs kafesindeki boşlukta sağ ve sol akciğer olmak
üzere bir çift organdır. Akciğerler normalde pembe renkli ve esnek dokulu bir yapıya
sahiptir. Akciğerlerin alt tarafında diyafram bulunur. Diyafram karın ve göğüs
boşluğunu birbirinden ayıran düz kastan yapılmış bir perdedir.
Bronşlar akciğerler içinde bronşcuklara ayrılarak dallanır. Bronşcuklar üzüm salkımı şeklindeki yapılara açılır. Bu yapılara hava petekleri
denir. Hava petekleri alveol denilen balon şeklindeki yapılardan oluşmuştur. Akciğer atardamarının
incelen kolları bronşcukları izler ve alveollar üzerine kılcal kan
damarlarını ağ şeklinde yayar. Solunum esnasındaki gaz değişimi alveollerde yapılır.
0 yorum:
Yorum Gönder