Urfa'nın kurtuluşu

19 Aralık 2012 Çarşamba

Urfa ne zaman şanlı ünvanını almıştır? Urfa'nın kurtuluşu

Ocak 1919’da Urfa’yı işgal eden İngilizler, ekim ayında şehri Fransızlara terk ettiler. Fransızlar, bütün yörede olduğu gibi, işgal ettikleri Urfa’da da Ermenilere dayanarak Türk halkına karşı onur kırıcı davranışlara başladılar. Ermenilerin intikam duygularıyla yaptıkları bütün taşkınlıklara göz yumdular. 29 Aralık 1919’da buraya atanan Yüzbaşı Ali Saip (Ursavaş), Mustafa Kemal’in emriyle Fransızları buradan çıkarmak için çalışmaya başladı. Ulusal kuvvetler 7 Şubat 1920’da Urfa’daki Fransız Komutanlığına kesin bir uyarı vererek şehrin 24 saat içinde boşaltılmasını istediler. İstekleri yerine getirilmeyince Türk kuvvetleri Urfa’ya girdiler. 9 Şubat’ta silahlı çatışma başladı.

Fransızlar şehri terk etmeyi reddettiler. Bu arada İngilizler Batı kamuoyunda Türk halkının direnişini, Müslümanların Ermenileri katlettikleri şeklinde duyuruyorlardı. Oysa Fransız ve Ermeniler Maraş’ta, Türk halkını kadın-çocuk demeden katlediyorlardı. Mart ayı başlarında Urfa direnişi zayıflamaya başladı. Bazı Urfalılar Mustafa Kemal Paşa’ya başvurarak (l9 Mart 1920) kolordunun hemen yardıma gelmesini, halkın direniş gücünün tükendiğini bildirdiler. Mustafa Kemal Paşa, 13. Kolorduya gereken emrin verildiğini, Fransızların da çok zor durumda olduğunu belirterek direnmenin sürdürülmesini istedi. Kolordu Urfa’ya gereken yardımı yapamadığı hâlde, daha fazla direnme gücü kalmayan Fransızlar 11 Nisan 1920’de silah ve cephaneleriyle Urfa’yı terk ettiler.

Urfa’ya TBMM kararı ile 1984 yılında Şanlıurfa adı verildi.

Fransızlar halkın direnişi sonucunda askerî harekâtlarını durdurduktan sonra Sakarya Zaferi’nin ardından TBMM ile Ankara Antlaşması’nı yaptılar ve işgal ettikleri yerleri boşalttılar. Antalya, Isparta ve Konya’yı işgal eden İtalyanlara karşı ise cephe açılmadı. Türk ordusunun Batı Cephesi’nde kazandığı zaferler İtalyanları etkiledi. İtalya Sakarya Meydan Savaşı’ndan sonra Anadolu’yu tamamen terk ettiler. Ulusal Kurtuluş Savaşımızın Güney Cephesi’ndeki mücadele, halkın kahramanca direnişi sayesinde başarıyla sonuçlanmış oldu.