Sakarya Meydan Muharebesi

19 Aralık 2012 Çarşamba

Sakarya Meydan Muharebesi ne zaman yapıldı? Sakarya Meydan Muharebesinin sonucu, Sakarya Meydan Muharebesinin önemi

Sakarya Meydan Muharebesi (23 Ağustos - 13 Eylül 1921)

Türk ordusu Kütahya-Eskişehir Savaşları sonrası Sakarya Irmağı’nın doğusuna çekilmekle askerî bakımdan büyük bir avantaj elde etmişti. Türk kuvvetleri düşman taarruzlarının tehdidinden kurtarılmış, Sakarya’nın doğusunda yeniden düzenlenerek savunma gücü artırılmıştı. Yunanlılar ise mevzilerini genişletmişler, ulaştırma şartları zor bir arazide ilerlemek ve takviye yapmak zorunda kalmışlardı. Sakarya Nehri’nin gerisine çekilme, halkta karamsarlığa neden olmuş ve Mecliste de bunun belirtileri ortaya çıkmıştı. Mustafa Kemal Paşa’nın muhalişeri; “Ordu nereye gidiyor, millet nereye götürülüyor? Bu hareketin elbette bir sorumlusu vardır, o nerededir? Bu çok acı veren durumun ve yürekler acısı görünümün gerçek sorumlusunu ordunun başında görmek isterdik.” diyerek Mustafa Kemal Paşa’yı eleştirmeye başlamışlardı.

Bunun üzerine Mustafa Kemal Paşa, 4 Ağustos 1921’de Büyük Millet Meclisine verdiği bir önerge ile başkumantanlığı kabul ettiğini bildirdi ancak Meclisin elindeki yetkileri de fiilen kullanmayı talep etti. Bu önerge üzerine Mustafa Kemal Paşa’nın muhalişeri, kendisine başkomutan unvanını ve Meclisin yetkilerini kullanmak hakkını önce vermek istemediler. Ancak unvan ve yetki, 5 Ağustos 1921 tarihli kanunla tanındı. Başkomutanlık görevine getirilen Mustafa Kemal Paşa savaş hazırlıklarını tamamladıktan sonra cepheye hareket etti. Cephede teftiş yaparken, attan düşerek birkaç kaburga kemiğini kırdı. 23 Ağustos’ta başlayan savaşı cephede yaralı ve kaburga kemiği sarılı bir şekilde idare etmek zorunda kaldı.

23 Ağustos’tan 13 Eylül’e kadar gece gündüz aralıksız yirmi iki gün devam eden Sakarya

Meydan Savaşı’ndan sonra, düşman ordusu mağlup ve perişan bir şekilde cepheyi terk etti. Sakarya Meydan Savaşı, İkinci Viyana Kuşatması’ndan bu yana devam eden gerilemenin

durdurulduğu ve ileri gidişin başladığı bir dönüm noktası oldu. Bu zafer, bütün memlekette günlerce süren sevinç gösterilerine ve heyecanlı kutlamalara vesile oldu. Meclis, 19 Eylül 1921’de kabul edilen bir kanunla, Türk milletinin bir şükranı olarak Mustafa Kemal Paşa’ya mareşallik rütbesi ve gazilik unvanını verdi. Sakarya Zaferi, TBMM Hükûmetinin dış ilişkilerinde güç ve itibarının artmasına neden oldu. Sakarya Zaferi’nden sonra, 13 Ekim 1921’de Sovyet Rusya (Kafkas Cumhuriyetleri) ile Kars Antlaşması, 20 Ekim 1921’de de Fransızlarla Ankara

Antlaşması imzalandı. Sakarya Zaferi, askerlik ve politika bakımından da Kurtuluş Mücadelemiz’in önemli bir merhalesi oldu. Kurtuluş Savaşı’nın son savunma savaşı olan Sakarya Meydan Savaşı’nın diğer önemli sonuçları şunlardır:

- Düşmanın saldırı gücü tükenmiş, Türk topraklarını ele geçirme istek ve umudu yok olmuş, savunmaya geçmiştir.

- TBMM Anadolu’da kesin egemenlik sağlamıştır.

- İtalyanlar Anadolu’dan tamamen çekilmiştir.