Enderun

6 Aralık 2012 Perşembe

Enderun nedir? Enderun ne yetiştirir? Enderunda hangi dersler verilir?

Osmanlılarda devletin amaçladığı nitelikli insanların yetiştirildiği kurumlardan biri Enderun’du. Bu okul II. Murat döneminde Edirne Sarayı’nda açıldı. İstanbul’un fethinden sonra da Topkapı Sarayı’nda faaliyetlerine devam etti. Enderun’un en önemli özelliği, saray üniversitesi olmasıydı. Osmanlı Devleti’ni yönetecek idareci, komutan, devlet memuru ve sanatkâr burada yetiştirilirdi.

Devşirme sistemiyle toplanan çocuklar Acemi Ocağı’na gönderilmeden önce  içlerinden zeki ve yetenekli olanlar çeşitli Enderun mekteplerine gönderilirlerdi. Bunlara içoğlan denilirdi. Buralarda sıkı bir eğitimden geçirilen içoğlanlardan en seçkin olanları, Topkapı Sarayı’ndaki Enderun’a alınırdı.

Enderun’da eğitim-öğretim birbirini izleyen yedi oda (koğuş) içinde yapılırdı. Odalardaki eğitim 1 ile 2 yıl arasında değişirdi. Öğrenciler odaların başlangıç sınıfında öğretime başlar, üst sınışara doğru yükselirdi. Öğretim uygulamalı ve teorik olarak yapılırdı.

Enderun’da öğrenciler dört alanda eğitilirdi:

- Beden eğitimi

- Uygulamalı saray işleri eğitimi

- Yetenekleri doğrultusunda bir sanat eğitimi

- Teorik İslami bilgi eğitimi

Dinî bilgiler, Türkçe, Arapça, Farsça, fen bilimleri, tarih vb. teorik olarak verilirdi. Uygulamalı dersler ise saray ve protokol hizmetleri, güreş, atlama, ok atma, hat sanatı ve müzikti.

Enderun Mektebi, 1909 yılına kadar varlığını devam ettirmiştir. Bu dönem zarfında Osmanlı devlet hayatında etkili olan çok sayıda sadrazam, vezir, komutan, hattat, şair ve müzisyen Enderun Mektebinden yetişmiştir.