Büyük kan dolaşımı nasıl gerçekleşir?
Kan kalpten çıktığı zaman iki ayrı yolda ilerler, tüm vücudu dolaşır
ve iki ayrı yoldan
tekrar kalbe geri gelir. Buna göre kanın, kalp ve vücut dokuları (akciğer hariç) arasındaki
dolaşımına büyük dolaşım denir. Büyük kan dolaşımı ile kalpten çıkan kan tüm organlara oksijen taşır;
hücrelerde oluşan karbon dioksiti toplayarak tekrar kalbe döner.
Büyük kan dolaşımı şöyle
gerçekleşir:
Karıncıkların kasılması ile sol karıncıktaki temiz kan (oksijence
zengin kan) aort
atardamarına pompalanır. Buradan başka atardamarlarla vücudun
bütün bölgelerindeki organ ve dokuların kılcal kan damarlarına ulaştırılır.
Atardamarlarla hücreleri saran kılcal damarlara taşınan kanın içindeki oksijen,
hücrelere geçer. Hücrelerde solunum sonucu oluşan karbon dioksit ise kana
geçer. Böylece kan vücutta yol alırken oksijen miktarı azalır, karbon dioksit
miktarı da giderek artar. Karbon dioksitçe zenginleşen kan da kılcal damarlar
yoluyla toplardamarlara geçer. Vücudun üst kısmındaki toplardamarlar üst ana
toplardamarda, alt kısmındaki toplardamarlar alt ana toplardamarda birleşerek
kalbin sağ kulakçığına gelir. Böylece büyük kan dolaşımı tamamlanır.
Oksijenle beraber su, mineral, hormon ve aminoasit, glikoz, yağ
asidi gibi besin
maddeleri de büyük dolaşımla hücrelere taşınır. Ayrıca oluşan
metabolizma atıklarının da ilgili doku ve organlara (örneğin böbreklere) taşınması
büyük dolaşım sayesinde olur.
0 yorum:
Yorum Gönder