Cumhuriyet Dönemi Türk Kadını

28 Kasım 2012 Çarşamba

Cumhuriyet Dönemi Türk Kadınının özellikleri, Cumhuriyet Döneminde Türk Kadınına verilen önem

Cumhuriyet Dönemi Türk Kadını

Toplumun, sosyal yaşamında, üretiminde ve siyasi yaşam alanında, kendi çağdaşları liderlere göre, kadının önemini çok daha önce fark etmiş, varlığı ile toplumda kadınların yer almamasının ne tür yoksunluklara neden olduğunu bilen Mustafa Kemal Atatürk, radikal değişimler yapmıştır. Mustafa Kemal’le birlikte, kadının başta eğitim olmak üzere, hukuk, çalışma, siyasal katılım, toplumsal yaşamda ve aile yaşamında eşit haklara sahip olarak yerini alması için gereken tüm atılımlar yapılmıştır. Bu değişimler, yasalarla güvence altına alınmış, seçme ve seçilme hakları verilmiş, kadının erkeklerle her alanda eşitliği sağlanmıştır.

Türk kadını, yüzyıllar sonra yeniden kavuştuğu eşit hakları konusunda sahip olduğu herşeye, Mustafa Kemal Atatürk’ün sayesinde sahip olmuştur. Cumhuriyetimizi taçlandıran kadının toplumsal konumunun değişmesinde en önemli haklardan biri de 3 Nisan 1930’da tanınan Belediye Meclislerine seçme ve seçilme hakkıdır. 5 Aralık 1934’te de milletvekili seçme ve seçilme hakkıyla birlikte Türk kadınlarına eşit yurttaşlık hakları tanınmıştır. Atatürk bu konudaki düşüncelerini şöyle dile getiriyor:

“Bu kararla Türk kadınları siyasal ve sosyal alanda pek çok Batı ülkesindeki kadınlardan daha üstün bir durum kazanmışlardır. Bundan sonra peçe altında, kafes altında kadın kalmayacaktır. Türk kadınları bugün en önemli haklarını kazanmışlardır. Bundan ötürü ben bu kararı en önemli reformlarımızdan biri sayıyorum.”

Mustafa Kemal Atatürk başka bir konuşmasında daTürk kadınını yücelterek;

“Ey kahraman Türk kadını, sen yerde sürünmeye değil, omuzlar üzerinde göklere yükselmeye layıksın.” demektedir.

Türk kadını günümüzdeki sosyal hayat ve iş hayatındaki varlığını, başarısını Atatürk ve Cumhuriyetin kazanımlarına borçludur.

Türkiye’de ilk kadınlar

1920 : İlk Türk kadın avukat Süreyya Ağaoğlu (Ahmet Ağaoğlu’nun kızı) İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesine kaydoldu.

1921 : Dr. Safiye Ali Almanya’da tıp eğitimini tamamlayarak ilk Türk kadın hekim olarak tarihimizdeki yerini aldı.

1924 : İlk Türk kadın diş hekimi (Ferdane Bozdoğan Erberk) diplomasını aldı.

1930 : Türkiye’de ilk kadın yargıçlar atandı.

1933 : Aydın’nın bugün ilçe statüsü taşıyan Karpuzlu köyünde ilk kadın muhtar Gül Esin yaklaşık 500 oy alarak seçildi.

8 Şubat 1935 : Türkiye Büyük Millet Meclisi 5. Dönem seçimleri sonucunda 17 kadın milletvekili ilk kez meclise girdi, ara seçimlerde bu sayı 18’e ulaştı.

1936 : Eskişehir Askeri Hava Okulundan mezun olan Atatürk’ün manevi kızı Sabiha Gökçen dünyanın ilk kadın savaş pilotu oldu.

1950 : İlk kadın belediye başkanı (Müfide İlhan) Mersin’den seçildi.

1957 : Türk ordusunun ilk kadın doktor subayı Dr. Sema Aran teğmen rütbesiyle göreve başladı.

26 Mart 1971 : İlk kadın bakan (Dr. Türkan Akyol) atandı.

1991 : İlk kadın vali (Lale Aytaman) Muğla iline atandı.

1993 : Türkiye’nin ilk kadın başbakanı (Tansu Çiller) hükûmeti kurdu.

1996 : İlk kadın deniz subaylar Deniz Harp Okulundan mezun oldu.