Burunun yapısı ve özellikleri
BURUN
Burun solunum sistemi organıdır. Solunan havanın ısıtılması, temizlenmesi, nemlendirilmesi ve kokusunun algılanmasını sağlar. Solunan hava içerisinde bulunan koku zerrecikleri, burundaki almaçlar tarafından algılanır. Burnun dış kısmı kıkırdak bir kanal şeklindedir. Kıkırdak kısım dış etkilerle burnun zarar görmesi önler. Burnun iç kısmında burun boşluğu (sinüs) bulunur. Burun boşluğu, mukus salgısı üreten mukoza tabakası ile kaplıdır. Mukoza burnun iç kısmının nemli kalmasını sağlar.
Burun boşluğunun üst kısmında bulunan duyu almaçlarının yoğunlaştığı kısma sarı bölge denir. Koku tanecikleri solunan hava ile burun içine girer. Buruna giren koku maddesi mukus sıvısı
içerisinde çözünür. Çözünen koku duyu almaşlarıyla etkileşerek sinirlerde uyartılara neden olur. Oluşan uyartılar beynin koku alma merkezine iletilir. Koku almaçlarının yorulma özelliği vardır. Örneğin sınıfta sıkılan parfümün kokusu hemen algılanır. Ancak kısa bir süre sonra koku algılanamaz. Koku almaçları yorulur. Ancak sınıfa sıcak bir ekmek getirilirse ekmeğin kokusu hemen algılanır.
Bazı Burun Hastalıkları
Sinüzit: Sinüslerin iltihaplanmasına sinüzit denir.
Saman Nezlesi: Saman nezlesi bir alerjidir. İlkbahar ve yaz aylarında polenler rüzgârlara kapılarak geniş alana yayılır. Aldığımız nefesle burnumuza yerleşen polenler şiddetli hapşırıklar eşliğinde burun suya benzer bir akıntı salgılanmasına sebep olur.
Burun Kanaması: ergenlik döneminde büyümeye bağlı olarak orta yaşlarda ise tansiyon yüksekliğinden kaynaklanan burun kanaması görülebilir.
Not: Koku ile tat alma organımız birbiriyle uyumlu olarak çalışır. Dilimiz bir besinin tadını, burnumuzda kokusunu algılar. Örneğin nezle olduğumuzda kokuları tam olarak alamadığımız için besinlerin tadını da tam olarak alamayız.
0 yorum:
Yorum Gönder