Boşaltım sistemi ve sağlığı

15 Kasım 2012 Perşembe

Boşaltım sistemi, üretra, üreter, nefron ve yapısı, Boşaltım sisteminin sağlığı nasıl korunmalıdır? 

BOŞALTIM SİSTEMİ
Böbrekler: karın boşluğunun arkasında ve omurganın iki yanında bir çift böbrek vardır. Böbrekler fasulyeye benzerdir. Böbreklerin yapısında kanı süzen nefronlar bulunur. Her bir böbrekte yaklaşık bir milyon nefron vardır.



Üreter ( idrar Borusu):Böbrekle idrar kesesi arasında bulunur. İnce uzun bir kanal şeklindedir. Böbreklerde oluşan idrarı idrar kesesine taşır. Üreter düz kaslardan oluşmuştur.


İdrar Kesesi: İdrarın depolandığı kesedir. Yaşın artması ile birlikte idrar kesesinin büyüklüğü de artar. İdrar kesesindeki idrar belli bir seviyeye ulaşınca idrarı dışarı atma isteği oluşur ve idrar dışarı atılır.(işeme). İdrar kesesi düz kaslardan oluşmuştur.


Üretra: idrarın vücuttan dışarı atılmasını sağlayan kısımdır. Başlangıcında kaslı bir yapı vardır. Bundan dolayı istemli olarak dışarı atılır.


İdrar Oluşumu
1- Kan, böbrek atardamarları yoluyla böbreklere gelir. Kandaki zararlı maddelerle birlikte yararlı maddelerde nefronlarda süzülür.
2- Süzülme sırasında kan içindeki yararlı maddeler nefronlarda geri emilir ve yeniden kana geçer.
3- Süzülerek temizlenen bu kan, bönrek toplardamarı ile böbreklerden çıkar.
4- Süzülmeden sonra kalan tuzun ve suyun fazlası ile üre, idrarı oluşturur.
5- Oluşan idrar, üreter ile idrar kesesine taşınır ve burada toplanır.
6- İdrar, üretra ile vücuttan dışarı atılır.


NOT: Böbreklerimiz her 15-20 dakikada bir vücudumuzdaki kanı süzer. Bu işlem günde 100-150 defa tekrar edilir. Bir günde yaklaşık 500 litre kan böbreklerimiz tarafından süzülerek 1.5 litre idrar üretilir.



Boşaltım Sisteminin Sağlığı
Boşaltım sisteminin sağlığını korumak için;
1- İdrar yollarını soğuktan korumalıyız.
2- Vücut temizliğine dikkat etmeliyiz.
3- Beslenmeyle günlük iki litre su içmeliyiz.
4- Diş çürüklerinin tedavisi en kısa sürede yaptırmalıyız.
5- Bilinçsiz olarak ilaç kullanmamalıyız.
6- Grip ve boğaz iltihaplanmalarının ilerlememesi için hemen tedavi olmalıyız.
Böbreklerin hastalanması sonucu; böbrek iltihabı, böbrek taşı, idrar yolu iltihabı, böbrek yetmezliği hastalığı oluşabilir. Şeker hastalığına ve yüksek tansiyona bağlı böbrek rahatsızlığı da oluşabilir. Böbrek tahribi ve böbrek yetmezliği gibi durumlarda kan diyaliz makinesinden geçilerek süzülür. Diyaliz böbreği tedavi etmez. Sadece kanı süzer.
Bazı iltihaplar, aşırı tuz ve vitamin tüketimi böbrek taşı oluşumunu hızlandırır. Taş oluşumunu önlemek için beslenmeye dikkat edilmesi, bol su içme ve düzenli egzersiz yapılması faydalı olur.