6. Sinif fen ve teknoloji Hayvanlarda Üreme, Büyüme Ve Gelişme Konu Anlatimi

12 Ocak 2013 Cumartesi

6. Sinif fen ve teknoloji Hayvanlarda Üreme,  Büyüme Ve Gelişme Konu Anlatimi

HAYVANLARDA ÜREME, BÜYÜME VE GELİŞME
Doğada yaşayan canlıların doğması,büyümesi,gelişmesi,üremesi ve ölmesi olaylarının akışına HAYAT DÖNGÜSÜ denir.
Büyüme ve gelişme tüm canlılar için ortak özelliktir.Bu nedenle hayvanlarda tıpkı insanlar gibi doğar ,büyür,gelişir ,ürer ve ölürler .Yani onlarında bir hayat döngüleri vardır.Onlarda da üreme döllenme ile başlar.
YUMURTA +SPERM---->DÖLLENME ---->ZİGOT---->EMBRİYO---->FETÜS---->YENİ BİR CANLI şeklindedir.
Hayvanlarda iç ve dış olmak üzere iki tür döllenme vardır.
DIŞ DÖLLENME;
---->Yumurta ve spermin döllenmesi vücut dışında gerçekleşir.
---->Sadece suda yaşayan canlılarda görülür.
---->Döllenme şansının yüksek olması için çok sayıda yumurta ve sperm ortama bırakılır.
---->Döllenme dış ortamda olduğu için embriyo gelişimi dışarıdadır.
---->Yavru bakımı yoktur.
Balıklarda ve kurbağalarda görülür
İÇ DÖLLENME;
---->Yumurta ve spermin birleşmesi dişi vücudunda olur.
---->Karada yaşayan canlılar ve suda yaşayan bazı canlılarda görülür.
---->Dişide oluşan yumurta sayısı az buna karşılık sperm sayısı fazladır.
---->Döllenmiş yumurtanın gelişimi .daha önce verildiği gibidir.
---->Yavru bakımı vardır.
Kuşlarda ,sürüngenlerde ve memeli hayvanlarda görülür.
Hayvanlarda oluşan yeni canlının büyüyüp gelişmesi için uygun ortamın sağlanması gerekir.Bu anlamda hayvanlar da gelişme İÇ ve DIŞ olmak üzere iki çeşittir.
Bazı hayvanlarda döllenme canlının içindeyken yavrunun gelişimi dışarıda olabilir.ör: kuşlar
Kuşlar ,yavru gelişiminin gerçekleşmesi için kuluçkaya yatarak ona uygun bir sıcaklık sağlarlar.Bu durum bazı sürüngenlerde de görülür.Kuş yumurtasında görülen kabuk ,kurbağa ve balık yumurtasında yoktur.
İÇ GELİŞME de ise yavru gelişimi dişi vücudunda gerçekleşir.Yavru anne tarafından beslenir.Atıklar anne aralığı ile dışarı atılır.Memelileri bu tür hayvanlara örnek olarak verebiliriz.
Yavru bakımı memelilerde ve kuşlarda görülür.Sürüngen,balık ve kurbağalarda görülmez.
BAŞKALAŞIM;
Bazı canlılar dünyaya geldiklerinde ana canlıya benzemezler.Gelişim dönemlerinden geçerek ana canlıya benzerler,bu olaya BAŞKALAŞIM denir.Kurbağa ,kelebek,böcekler,çekirge başkalaşım geçiren hayvanlara örnektir.Bu hayvanlar belli bir süreçten sonra ana canlıya benzeyerek hayat döngülerine devam ederler.

FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ ÖĞRETMENİ; ŞULE AKKUZUGİL

Hayvanlarda Üreme,Büyüme ve Gelişme:
İnsanlar gibi doğadaki tüm hayvanlarda dünyaya gelir,büyür ve gelişirler. Büyüme gelişme tüm canlılarda ortak olan bir özelliktir. Dünyaya gelen yeni bir fil yavrusu zamanla büyüyerek anne ve babası gibi yetişkin bir fil haline gelir. Yeni doğduğunda neredeyse bir parmak büyüklüğünde olan minik kanguru,aylar boyunca annesinin kesesinde yaşayarak gelişimini sürdürür. Küçük kanguruda ileride annesi gibi yetişkin bir birey olur. Sevimli bir yunus yavrusu doğduktan sonra uzun bir süre annesiyle kalarak gelişimini devam ettirir. Yavru yunus bu sırada pek çok şeyi annesinden öğrenerek yetişkinliğe adım atar.
Bir hayvanın doğumundan yetişkin hale gelmesi için belirli aşamaları geçirir. Birbirini takip eden bu gelişim dönemleri hayvanların hayat döngüsünü farklıdır. Hayvanların kendilerine özgü hayat döngüleri vardır.
Kuş,yılan,kertenkele ve timsah gibi hayvanlar yumurtayla ürer. Bu canlıların yavruları yumurta içerisinde gelişerek dünyaya gelir. Çevremizde gördüğümüz pek çok hayvan ise yavrularını doğurarak ürer. Yavrular anne karnında gelişimlerini tamamladıktan sonra dünyaya gelir. Koyun,kaplan,aslan,at,kedi ve köpek gibi hayvanlar yavrularını doğurarak ürer.
Bir annenin bebeğini doğurduktan sonra onunla ne kadar yakından ilgilendiğini,bebeği büyüyene kadar onun tüm bakımını üstlendiğini biliriz. Her canlı annemizin bize gösterdiği şefkatli bakımı göstermez. Tüm canlılar büyüyene kadar yavrularına bakmazlar. Yavru kuşlar belli bir zamana kadar anneleri tarafından korunur ve bakılırlar. Fakat belli bir zamandan sonra yavru kuşlar hayatlarını yalnız devam ettirirler.
Gelişim dönemlerinde yavrular büyüyerek yetişkin bireyler haline gelir. Yeni doğmuş bir kedi yavrusunu gördüğümüzde onun büyüdüğünde nasıl görüneceğini rahatlıkla tahmin ederiz. Ancak bazı hayvanlar gelişim dönemlerinde görünüşlerini tamamen değiştirirler.
Bu tür hayvanların yavruyken görünüşleriyle yetişkin dönemlerindeki görünüşleri birbirinden tamamen farklıdır.
Çevremizdeki su birikintilerinde,dere ve göl kenarında yaşayan kurbağaları hepimiz görürüz. Kurbağa yavruları yumurtadan çıktıklarında erişkin kurbağaya hiç benzemezler. Kurbağa yavruları su içinde yumurtadan çıkar. Yumurtadan çıkan kurbağa yavrusu,başkalaşım öncesinde,suda yaşamaya olanak sağlayan bazı özelliklere sahip uzun bir kuyruğu ve sudaki oksijeni almasına yardım eden yüzgeçleri vardır. Başkalaşımla birlikte kurbağanın yapısı değişerek karada yaşamaya uygun bir canlı haline gelir. Suda karaya geçişte kurbağanın kuyruğu kısalır,bacakları oluşmaya başlar ve akciğerleri gelişmeye başlar.

0 yorum:

Yorum Gönder

 
 
 

Toplam Sayfa Görüntüleme Sayısı