7.SINIF

19 Kasım 2012 Pazartesi

7.SINIF FEN VE TEKNOLOJİ KONU ANLATIMI VE KONU ÖZETİ 

• 1.ÜNİTE:Vücudumuzda Sistemler2 
• 2.ÜNİTE:KUVVET ve HAREKET 
• 3.ÜNİTE:Yaşamımızdaki Elektrik 
• 4.ÜNİTE:Maddenin Yapısı ve Özellikleri 
• 5.ÜNİTE:Işık 
• 6.ÜNİTE:İnsan ve Çevre 
• 7.ÜNİTE:Güneş Sistemi ve Ötesi: Uzay Bilmecesi

7.ÜNİTE:Güneş Sistemi ve Ötesi: Uzay Bilmecesi

Güneş sistemi ve ötesi 7. ünite konu anlatımı ve konu özeti

• Uzay, Evren, Işık yılı, Astronomi birimi nedir? 1 ...
• Yıldız nedir? Yıldızların özellikleri nelerdir? Bu...
• Takım yıldızı nedir?
• Samanyolu Gökadası’nın özellikleri
• Yıldız kayması nedir?
• Kuyruklu yıldızların özellikleri
• Güneş sistemindeki iç gezegenler, dış gezegenler
• Gezegenlerin uydu sayıları, dönme süreleri... vb. ...
• Merkür’ün özellikleri
• Venüs’ün özellikleri
• Dünya’nın özellikleri
• Mars’ın özellikleri
• Jüpiter’in özellikleri
• Satürn’ün özellikleri
• Uranüs’ün özellikleri
• Neptün’ün özellikleri
• Ay’ın özellikleri, ayın dönme süreleri
• Güneş sistemi ve ötesi ünite özeti, geniş özet !! ...

Uzay, Evren, Işık yılı, Astronomi birimi nedir? 1 Astronomi birimi ne kadardır?

Uzay nedir? Evren nedir? Işık yılı nedir? Astronomi birimi nedir? 1 Astronomi birimi ne kadardır? 

ünya dışındaki evren parçası uzay olarak adlandırılır. Uzayda bulunan varlıkların tümü de evren adı verilen yapıyı meydana getirirler. Uzay; yıldızlar, gezegenler ve gök taşlarıyla doludur. Bunların her biri gök cismi olarak adlandırılır. Bu gök cisimlerinin milyarlarcası bir araya gelerek dev yıldız kümelerini oluşturur.

Uzaydaki bu gök cisimleri arasında uzaklıklar çok fazla olduğundan uzunluk ölçüsü olarak ışık yılı kullanılır. Işığın bir yılda aldığı yol bir ışık yılıdır. Bu birim saniyede 300.000 km yol alan ışığı

Yıldız nedir? Yıldızların özellikleri nelerdir? Bulutsu nedir?

Yıldız nedir? Yıldızların özellikleri nelerdir? Bulutsu nedir? 

"Yıldız" denince aklımıza ilk önce bayrağımızdaki yıldız şekli gelmesine rağmen gerçekte yıldızlar genellikle küresel şekle sahiptirler. Yıldızların milyonlarca yıl önce uzaydaki "bulutsu" adı verilen gaz ve toz yığınlarının bir araya gelip sıkışmalarıyla meydana geldiği tahmin edilmektedir.

Yıldızlar canlı değildir ama onlar da tıpkı canlılar gibi doğar, yaşar ve ölür. Ömrü sona eren dev yıldızlar, şiddetli bir patlama ile parçalanır; ortaya çıkan parçalar, uzay boşluğuna dağılır. Dağılan parçalardan gezegenler oluşur. Yıldızların sıcaklıkları 3000 °C ile 50.000 °C arasında değişmektedir. Isı ve ışık kaynağı olan yıldızların ışığı bize bir parlayıp bir sönüyormuş gibi gelir. Işığın bu şekilde titreşiyormuş gibi görünmesinin sebebi Dünya'yı çevreleyen atmosferin sürekli hareket etmesidir. Yıldızın parlaklığından yararlanılarak uzaklığı tahmin edilebilir. Çok uzaktaki parlak bir yıldız Dünya'dan sönük bir ışıkla görülebilmektedir. Yıldızların uzaklıkları tespit edilirken belli zamanlardaki yer değiştirmeleri teleskopla gözlenir. Yıldız Dünya'ya ne kadar yakınsa yer değiştirmesi de o kadar çok olur.

Takım yıldızı nedir?

Takım yıldızı nedir? 

Gökyüzüne Dünya'dan bakıldığında sergiledikleri görünüm nedeniyle bir arada bulunan yıldız grupları takımyıldızı olarak adlandırılır.

Örnek: Büyükayı takım yıldızı yedi yıldızın bir araya gelmesiyle oluşmuştur.

Bunun dışında Küçükayı, Ejderha, Çoban, Kuzey Tacı ve Orion (Avcı) 2 takım yıldızlarından bazılarıdır.

 

Samanyolu Gökadası’nın özellikleri

Samanyolu Gökadası’nın özellikleri

Yıldız kayması nedir?

Yıldız kayması nedir? 

Bazı geceler gökyüzünde, kayan ve birdenbire görünüp kaybolan ışıklı cisimler görürüz. Bu olay halk arasında "yıldız kayması" olarak bilinir. Yıldız kaymasının yıldızlarla ilgisi olsaydı, tüm yıldızların sürekli kayması gerekmez miydi? Günlük hayatımızda kimi zaman kullandığımız bu ifade, yıldız sözcüğünün yanlış kullanımından başka bir şey değildir. Gerçekte yıldızlarda kayma diye bir olay söz konusu olmayıp bu olay bazı gök cisimlerinin uzaydaki yolculukları sırasında Dünya’nın çekim kuvveti etkisinde kalarak atmosfere girmesiyle atmosferdeki gaz molekülleriyle sürtünerek ısınıp akkor hâle gelmesidir. Sürtünme etkisi ile ısınan gök cisimleri gökyüzünde ince parlak bir iz bırakırlar.

Uzaydan gelen katı bir cismin yer atmosferine girmesiyle gerçekleşen ışıklı olaya meteor adı verilir. Bu gök cisimlerinden bazıları asteroit ya da kuyruklu yıldızlardan kopan parçalardır. Bu parçalardan çoğu atmosferi terk ederken bir kısmı yeryüzüne kadar ulaşır. Yeryüzüne kadar ulaşan bu gök cisimlerine meteoroit ya da gök taşı denir.

 

Kuyruklu yıldızların özellikleri

Kuyruklu yıldızların özellikleri 

Kuyruklu yıldızlar buz, donmuş haldeki gazlar ve tozla karışmış halde bulunan katı kayaç malzemelerinden oluştuğundan bir başka ismi de kirli kartopudur. Güneş'in etrafında eliptik yörüngelerde dolanan Kuyruklu yıldızlar, Güneş'e yaklaştığında içindeki buz bir miktar erir. Buzun erimesiyle serbest kalan gaz, su buharı ve ince tozlar güneş rüzgarıyla itilerek kuyruklu yıldızın kuyruk kısmını oluşturur. Bu sırada baş kısmının çapı büyür ve çekirdeğinin çevresinden başlayıp geriye doğru incelerek uzayan, çekirdeği çevreleyen gaz ile toz kuyruğu oluşur.

Güneş sistemindeki iç gezegenler, dış gezegenler

Güneş sistemindeki iç gezegenler, dış gezegenler 

      1. Merkür,
2. Venüs,
3. Dünya,  İç gezegenler
4. Mars,

5. Jüpiter,

6. Satürn,    Dış gezegenler

7. Uranüs,

8. Neptün

 

Gezegenlerin uydu sayıları, dönme süreleri... vb. özellikleri

Gezegenlerin özellikleri, gezegenlerin güneşe uzaklıkları, gezegenlerin güneş etrafında dönüş süreleri, gezegenlerin kendi ekseni etrafında dönüş süreleri, gezegenlerin uydu sayıları 

 

Merkür’ün özellikleri

Merkür’ün özellikleri 

Güneş sisteminde Güneş'e en yakın gezegen olduğundan gözlenmesi oldukça zordur. Ancak yörüngesinde Güneş'e en uzak olduğu noktadayken gözlenebilmektedir. Güneş sisteminin en küçük ikinci gezegeni olan Merkür, kendi ekseni etrafında çok yavaşdöner. Hem atmosferinin olmaması hem de kendi ekseni etrafında çok yavaş dönmesi gece ve gündüz sıcaklık farkının çok fazla olmasına neden olmaktadır. Merkür'ün uydusu yoktur. Merkür haberci (Romalıların ticaret tanrısı) anlamına gelir.

Venüs’ün özellikleri

Venüs’ün özellikleri 

  Güneş'e en yakın gezegen olmamasına rağmen güneş sisteminin en sıcak gezegenidir. Venüs kendi ekseni etrafında o kadar yavaş döner ki bir günü, bir yılından daha uzundur. Venüs, Güneş sistemi içindeki altıncı büyük gezegen olup büyüklüğü Dünya'ya çok yakındır. Dünya'nın ikizi olarak adlandırılmasının nedeni budur. Gökyüzünde çok güzel görünmesinden dolayı Venüs'e aşk tanrısı ismi verilmiştir. Ayrıca Venüs gökyüzünde bir yıldız gibi parladığından çoban yıldızı, sabah yıldızı, akşam yıldızı gibi isimleri de vardır.

Venüs'ün uydusu yoktur.Venüs gezegeninin yüzey haritası, 1990-1994 yılları arasında Magellan (Macellan) uzay aracı tarafından çıkarılmıştır. Yapılan gözlemler sonucunda gezegenin yüzeyinde büyük kraterler ve oldukça yüksek kabartılar bulunduğu anlaşılmıştır. Bu gezegen aralıklı olarak dünyadan çıplak gözle gözlenebilmektedir.
Yapılan hesaplamalara göre 2004 ve 2012 yılları arasında yeniden görülebildiği bilim insanlarınca söylenmektedir.

 

Dünya’nın özellikleri

Dünya’nın özellikleri 

Canlılığın oluşması; atmosferinin olması ve atmosferinde canlılar için gerekli gazların bulunması, suya sahip olması, gece gündüz arasındaki sıcaklık farkının az olması ve ortalama sıcaklığının ne çok düşük ne de çok yüksek olmaması nedenleriyle açıklanabilir. Dünya yüzeyinin üçte ikisi sularla kaplıdır. Yüzeyinde dağlar, denizler, vadiler ve birçok yeryüzü şekli vardır.

Dünya'nın şekli kutuplarından basık bir küre gibidir. Dünya kendi ekseni etrafındaki hareketi sırasında Güneş'ten gelen ışık Dünya'nın Güneş'e dönük olan kısmını aydınlatırken, diğer taraf karanlıkta kalır. Yani gece ve gündüzün oluşması Dünya'nın kendi ekseni etrafında dönüşü sonucu oluşur.

Mevsimlerin oluşması ve gece gündüz sürelerinin aynı olmayışının nedeni ise Dünya'nın Güneş etrafında dolanırken dönme ekseninin yörünge düzlemine dik olmamasıdır. Bunun sonucunda Dünya'nın üst yarısı Güneş'e doğru eğikken alt yarısı uzakta, alt yarısı Güneş'e yakınken de üst yarısı uzakta kalmaktadır. Kuzey

Mars’ın özellikleri

Mars’ın özellikleri 

       Kırmızı gezegen adıyla da bilinir. Güneş sisteminin üçüncü küçük gezegenidir. Yüzey şekillerini teleskopla Dünya'dan görmek mümkündür. Mars ile ilgili ayrıntılı bilgiler 1976 yılında Viking 12 ve Temmuz 1997 yılında Pathfinder (Petfayndır) uzay aracından elde edilmiştir.

Dünya'ya en çok benzeyen gezegen olarak bilinen Mars, adını eski Roma savaş tanrısından almıştır.. Pobos ve Deimos adında iki uydusu bulunan Mars’ın rengi kızılkırmızı arasındadır. Mars'ta yeryüzü şekilleri dağlık ve engebelidir. Güneş sisteminin en büyük dağı olan Olympus(Olimpus) Dağı Mars'tadır. Yüksekliği 25 km ve taban çapı 600 km civarında olan Olympus Dağı'nın tabanı Türkiye'nin yarısına yakın bir alan kadardır.

Jüpiter’in özellikleri

Jüpiter’in özellikleri 

Güneş sistemindeki gezegenler içinde en büyük olanıdır. Jüpiter, eski Romalıların baş tanrısının adıdır. Mitolojik anlamda en büyük tanrı demektir. Gezegenin güney yarısında Dünya'nın alanından daha büyük bir kırmızı leke bölgesi vardır. Gezegenin dış yüzeyindeki sarı ve kırmızının egemen olduğu bulutlar, dönme yönünde desenler ve kuşaklar oluşturur. Geceleri açık bir havada teleskopla kolaylıkla gözlemlenebilir.

Jüpiter'in etrafında toz ve taş parçalarından oluşmuş bir halka bulunmaktadır. 16 tane uydusu vardır. Ganimed adlı uydusu güneş sisteminin en büyük uydusudur. İsim verilen diğer uyduları Bo (Ay), Avrupa ve Kallisto'dur.

 

Satürn’ün özellikleri

Satürn’ün özellikleri 

  Güneş sisteminin ikinci en büyük gezegenidir. Eski Roma mitolojisinde göre bereket tanrısının adıdır. Bir görüşe göre 1610 yılında Galileo tarafından keşfedilmiştir. Etrafındaki dev halkalarla tanınır. Bu halkalar gezegenin atmosferindeki amonyağın donarak plaka biçiminde buz kristallerine dönüşmesi ile oluşmuştur. Teleskopla yapılan incelemelerde bu halkaların bütün olmadığı, bunların binlerce küçük gök cisminden, toz, mineral ve buz parçalarından oluştuğu anlaşılmıştır. 17 tane uydusu vardır. En büyük uydusunun adı Titan'dır. İsim verilmiş diğer uyduları Japet (Ceypıt), Rea (Re) ve Tetis'dir.

 

Uranüs’ün özellikleri

Uranüs’ün özellikleri 

       Dış gezegenlerden Jüpiter ve Satürn Dünya'ya göre çok büyük olduklarından dev gezegenler olarak da bilinirler. Satürn gezegeninden sonra gelen gezegenlere ise uzak gezegenler denir. Uranüs az tanınan uzak gezegenlerden biridir. Uranüs tıpkı Jüpiter ve Satürn gibi kendi ekseni etrafında çok hızlı döner.

Uranüs Güneş etrafındaki yörüngesinde tıpkı yuvarlanan bir varil gibi yan yatmış olarak döner. Bu dönüş şekline milyonlarca yıl önce gezegene çarpan dev bir meteorun neden olduğu tahmini yapılmaktadır. Uranüs'ün yüzeyi buzlarla kaplıdır, atmosferi zehirli gazlardan oluşmuştur. Renginin yeşilimsi mavi olmasının atmosferinin üst kesimlerinde bulunan donmuş metan gazı ile bir bağlantısı olabilir. Çünkü metan, kırmızı ışığı soğurur, diğer renkteki ışıkları yansıtır. Uranüs gezegeninin bu özelliğinin Güneş'e olan uzaklığıyla bir ilgisi olabilir mi?Uranüs'ün çevresindeki halkaların arasında toz şeritlerinin yer aldığı kaya

Neptün’ün özellikleri

Neptün’ün özellikleri 

Mavimsi gri renkteki Neptün, Uranüs'e çok benzemektedir. Atmosferi Uranüs'te olduğu gibi metan, hidrojen ve helyumdan oluşur. Jüpiter gibi belirgin bir lekeye sahiptir. Buna “Büyük Karanlık Leke” denilmiştir. Bugüne kadar, yeryüzünden fotoğrafı çekilemeyen tek gezegendir. 1989 yılında Voyager 2 uzay aracı gezegene 147 milyon km yaklaşarak fotoğrafını çekmiştir. En büyüğü Triton olmak üzere sekiz uydusu bulunuyor. Güneş Sistemi’nin sekizinci gezegeni olmasına karşın yörüngesi onu zaman zaman Plüton’dan da uzağa götürür.

 

Ay’ın özellikleri, ayın dönme süreleri

Ay’ın özellikleri, ayın dönme süreleri 

  Ay kendi ekseni etrafında ve Dünya'nın etrafında dönerken, Dünya ile birlikte Güneş'in etrafında da döner. Gezegenimizin etrafında elips biçimli yörünge oluşturarak dolanmakta olan Ay'ın kendi ekseni etrafındaki dönüş süresi, Dünya'nın etrafındaki dönüş süresine eşit olduğundan yeryüzünden Ay'ın her zaman aynı yüzü gözlenir. Kuzey Kutbu'ndan bakıldığında, Dünya'nın ve Ay'ın kendi eksenleri etrafındaki dönüşleri saatin ters yönündedir.

Ay yüzeyinden elde edilen kayaçların incelenmesiyle birçok yeni ve kesin bilgi edinilmiştir. Ay'ın Dünya'dan görünen yüzü ile görünmeyen yüzünün kabuk kalınlıkları farklıdır. Tozla kaplı olan Ay'ın yüzeyinde 30 bin kadar krater bulunmaktadır. Yeryüzünden ya da uzayın bir

Güneş sistemi ve ötesi ünite özeti, geniş özet !!

Güneş sistemi ve ötesi ünite özeti, geniş özet !! 

      - Yıldızlar, gezegenler, gök taşları gibi gök cisimlerinin içinde yer aldığı boşluk uzay olarak adlandırılır. Uzayda bulunan varlıkların tümü de evren adı verilen yapıyı meydana getirirler. Uzay; yıldızlar, gezegenler ve gök taşlarıyla doludur. Bunların her biri gök cismi olarak adlandırılır. Bu gök cisimlerinin milyarlarcası bir araya gelerek dev yıldız kümelerini oluşturur.

- Uzaydaki bu gök cisimleri arasında uzaklıklar çok fazla olduğundan uzunluk ölçüsü olarak ışık yılı kullanılır. Işık yılı ışığın bir yılda aldığı yoldur. Bu birim saniyede 300.000 km yol alan ışığın bir yılda kat ettiği yol olan 9,46.1012 km uzunluğa eş değerdir (Güneş ışınlarının Dünya'ya ulaşma süresi yaklaşık 8 dakikadır.).

- Bu birimin dışında Güneş sistemindeki uzaklıklar Dünya ile Güneş arasındaki uzaklığın 1 birim kabul edildiği "astronomi birimi" (AB) ile de değerlendirilir. Buna göre 1 AB 149,6 milyon km dir. Plüton cüce gezegeninin Güneş'e uzaklığı 39,5 AB dir.