Sesin yayılması, sesin hızı

22 Kasım 2012 Perşembe

Sesin Yayılması, sıkışma ve genleşme, diyapazon, tepe noktası, çukur noktası, Sesin Hızı ne kadardır?

Sesin Yayılması:Ses, nesnelerin titreşiminden meydana gelen ve uygun bir ortam içerisinde (hava,

su vb.) bir yerden başka bir yere sıkışma ve genleşmeler şeklinde ilerleyen bir dalgadır.

Dolayısıyla ses, bir basınç dalgası olup nesnelerin titreşmesiyle maddesel ortamda

yayıldığından boşlukta yayılmaz.

Yukarıdaki şekil titreşen bir diyapazonun etrafındaki hava taneciklerinin durumunu

göstermektedir.

Taneciklerin sık olduğu bölge ses dalgasının tepe noktasına, seyrek olduğu bölge ise

çukur noktasına karşılık gelmektedir.

Sesin Hızı

Ses havada yaklaşık 342 m/s’lik bir hızla yayılırken ışık neredeyse ses

hızından 900 000 kat daha fazla bir hızla yayılarak saniyede yaklaşık olarak 300 000 km

yol alır. Buna göre eğer; bulunduğumuz yerden 342 m uzakta bir yıldırım olayı meydana

geldiğinde yıldırım ışığının görülmesinden yaklaşık bir saniye sonra gök

gürlemesinin sesini duyarız.

Sıcaklığın aynı olduğu farklı maddesel ortamlarda sesin hızı da farklıdır. Ses katıda sıvıya göre sıvıda da gaza göre daha hızlı yayılır. Ayrıca ses, ışıktan farklı olarak yalnızca maddesel ortamlarda yayılır.

Aşağıda verilen tabloda da görüleceği gibi sesin yayılma hızı aynı maddenin farklı

sıcaklıklarında farklı olmaktadır. Aynı maddenin sıcaklığı arttıkça artan sıcaklık miktarına

bağlı olarak sesin madde içinde yayılma hızı da artmaktadır.